ΕΓΓΡΑΦΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΒΑΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΟΝΕ

Το κείμενο της Επιτροπής που υιοθετήθηκε από το Κολέγιο σήμερα με μια μικρή πρώτη "περιγραφική" ανάλυση.

Γιώργος Κορκόβελος. 

Η Επιτροπή, παρουσίασε σήμερα το έγγραφο προβληματισμού σχετικά με τις πιθανές επιλογές για την εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης της Ευρώπης. Το έγγραφο προτείνει συγκεκριμένα μέτρα που θα μπορούσαν να ληφθούν έως τις ευρωπαϊκές εκλογές του 2019, καθώς και μια σειρά επιλογών για τα επόμενα έτη, όταν θα έχει ολοκληρωθεί η αρχιτεκτονική της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης.

Η πρώτη φάση διαρκεί έως το τέλος του 2019. Οι επιλογές που προτείνονται αφορούν την λήψη μέτρων σε τρεις βασικούς τομείς:

1) την ολοκλήρωση μιας πραγματικής Χρηματοοικονομικής Ένωσης: Αυτό συνεπάγεται την ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης και την προώθηση της Ένωσης Κεφαλαιαγορών περιλαμβάνει τον χρηματοοικονομικό μηχανισμό στήριξης του Ενιαίου Ταμείου Εξυγίανσης, μέτρα για τη μείωση των κινδύνων στον χρηματοπιστωτικό τομέα (επιμερισμό των κινδύνων στον τραπεζικό τομέα, με μέτρα που θα καθιστούν τις ευρωπαϊκές τράπεζες πιο ανθεκτικές), καθώς και το Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασφάλισης Καταθέσεων.

Η αποτελεσματικότητα της αρχιτεκτονικής της ΟΝΕ και η δημοκρατική λογοδοσία θα βελτιωθούν σταδιακά.

2) την επίτευξη μιας πιο ολοκληρωμένης Οικονομικής και Δημοσιονομικής Ένωσης:  Τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να ενισχύσουν ήδη υφιστάμενα μέσα, όπως το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο συντονισμού της οικονομικής πολιτικής ή η σύνδεση της χρηματοδοτικής στήριξης από τον προϋπολογισμό της ΕΕ με διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Αλλά τα κράτη μέλη θα μπορούσαν επίσης να αποφασίσουν να βελτιώσουν την ικανότητα μακροοικονομικής σταθεροποίησης της ζώνης του ευρώ. Το έγγραφο παρουσιάζει αρκετές διαφορετικές επιλογές για το θέμα αυτό, τις οποίες η Επιτροπή θα εξετάσει.

3) εδραίωση της δημοκρατικής λογοδοσίας και ενίσχυση των θεσμών της ζώνης του ευρώ: Τα κράτη μέλη πρέπει να δεχθούν να μοιράζονται περισσότερες αρμοδιότητες και αποφάσεις για θέματα της ζώνης του ευρώ είτε μέσω των Συνθηκών της ΕΕ και των θεσμών της, είτε μέσω μιας διακυβερνητικής προσέγγισης ή, όπως συμβαίνει σήμερα, με συνδυασμό των δύο. θα μπορούσε να συμπεριλάβει ένα μόνιμο/μόνιμη προέδρου της Ευρωομάδας, καθώς και την ενοποίηση της εξωτερικής εκπροσώπησης της ζώνης του ευρώ.

Η δεύτερη φάση αφόρα την περίοδο 2020-25, με προτάσεις για την ολοκλήρωση της αρχιτεκτονικής της ΟΝΕ. Περιλαμβάνει, ενδεχομένως, ένα ευρωπαϊκό ασφαλές περιουσιακό στοιχείο (European Safe Assets-ESAs) και μια αλλαγή στη ρυθμιστική μεταχείριση των κρατικών ομολόγων. Αξίζει να τονισθεί ότι τα "Ευρωπαϊκά Ασφαλή Περιουσιακά στοιχεία" αποτελούν μια ενδιαφέρουσα μακροπρόθεσμη επιλογή και ένας τρόπος με τον οποίο η Επιτροπή περιγράφει προϊόντα χρηματοπιστωτικού χρέους που είναι σχεδόν (αλλά όχι στην πραγματικότητα) κάτι σαν τα ευρωομόλογα. Σύμφωνα με το έγγραφο της Επιτροπής, οι ΕΕΑ "θα μπορούσαν να δημιουργήσουν πολλά οφέλη για τις χρηματοπιστωτικές αγορές και την ευρωπαϊκή οικονομία. Η ιδέα της Επιτροπής είναι να μειώσει τον κίνδυνο δημόσιου χρέους γιατί πιστεύει ότι η ΕΕ δεν διαθέτει ασφαλές περιουσιακό στοιχείο ισοδύναμο με τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα, γεγονός που θα μπορούσε να συμβάλει στην ηρεμία των αγορών σε περιόδους κρίσης.

Πρακτικά μπαίνει επίσης σε συζήτηση:

• Η ιδέα ενός "Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου" προκειμένου η ζώνη του ευρώ να ανεξαρτητοποιηθεί περισσότερο από άλλα διεθνή θεσμικά όργανα,
• Η ιδέα ενός "δημόσιου ταμείου της ζώνης του ευρώ" που θα επιφορτιστεί με την κατάρτιση και την εκτέλεση αποφάσεων στο επίπεδο της ζώνης του ευρώ και θα αναλάβει, τον συντονισμό της έκδοσης ενός πιθανού "ευρωπαϊκού ασφαλούς περιουσιακού στοιχείου" και τη διαχείριση του "μηχανισμού μακροοικονομικής σταθεροποίησης",
• Αναφέρεται το σενάριο δημιουργίας ενός υπουργείου Οικονομικών της ευρωζώνης, (ο οποίος θα ήταν επίσης πρόεδρος της Ευρωομάδας / του ECOFIN), που θα διαχειρίζεται τα κοινά έσοδα, τις δαπάνες και το δανεισμό της ευρωζώνης,
• Η έκδοση κοινών ομολόγων αλλά και η χάραξη ενός ενιαίου ευρωπαϊκού προϋπολογισμού.

Σε γενικές γραμμές, το έγγραφο αποφεύγει συγκεκριμένες συστάσεις, προτιμώντας να δημιουργηθεί ένας κατάλογος επιλογών πολιτικής με βάση μια έκθεση του 2015 γνωστή ως "Έκθεση πέντε Προέδρων" (Οι πέντε Πρόεδροι είναι ο Jean-Claude Juncker, ο Donald Tusk, ο Mario Draghi, ο Jeroen Dijsselbloem και ο Martin Schulz ).

Το έγγραφο..